UNESCO Listesindeki Yezd İçin Teşvik Paketleri
İran’ın UNESCO listesindeki tarihi şehri Yezd’i korumak için teşvik paketleri önerildi.
Yezd Kent Konseyi üyesi Hamesi, UNESCO tarafından tescilli tarihi Yezd Şehri’ndeki geleneksel kerpiç evlerin restore edilmesi ve bakımı için teşvik paketleri getirilmesinin gerekliliğini vurguladı.
Fahr-es-Sadat Hamesi, Salı günü Mehr haber ajansına yaptığı açıklamada, Yezd’in İran’ın en önemli kültürel miras ve turizm destinasyonlarından biri olduğunu, hem yerli hem de yabancı ziyaretçilerin ilgisini çeken eşsiz tarihi dokusuyla tanındığını vurguladı.
Khamesi, “Teşvik paketlerinin tanıtılması, Yezd’in tarihi dokusunu korumak için etkili bir strateji olabilir. Bu paketler, tarihi binaların sahipleri için finansal olanaklar, hibeler, teknik danışmanlıklar ve vergi muafiyetlerini içerebilir. Bu tür teşvikler ev sahiplerini mülklerinin restorasyonu ve onarımı konusunda cesaretlendirecektir. Böylece bu paha biçilmez yapıların daha fazla bozulmasını önlenir” diye konuştu.
Ayrıca, restorasyon ve tarihi koruma ilkelerine odaklanan mülk sahipleri ve müteahhitler için eğitim girişimlerinin önemini vurgulayarak “Bu eğitim programları restorasyon çalışmalarının kalitesini önemli ölçüde artırabilir” dedi.
Khamesi, mali ve eğitim desteğinin yanı sıra restorasyon izinlerinin alınmasına ilişkin hukuki ve idari prosedürlerin basitleştirilmesi çağrısında bulundu.
Yezd: Kaçırılmaması gereken bir yer
Temmuz 2017’de, eyalet başkenti olan Yezd’ın tarihi merkezi UNESCO Dünya Mirası alanı olarak adlandırıldı. Yezd, ziyaretçilerin neredeyse tamamı tarafından düzenli olarak kalmak için keyifli bir yer veya “kaçırılmaması gereken” bir yer olarak anılıyor.
Şehir, yenilikçi badgirler (rüzgar yakalayıcılar), atmosferik sokaklar ve göz alıcı şehir manzarasını şekillendiren birçok İslami ve İran anıtıyla donatılmış kerpiç evlerle dolu.
Kültürel miras uzmanları Yezd’in çölde hayatta kalmak için sınırlı kaynakların akıllıca kullanılmasının canlı bir kanıtı olduğuna inanıyor.
Şehre su, qanat sistemiyle getiriliyor. Şehrin her bölgesi bir qanat üzerine inşa edilmiş ve ortak bir merkeze sahip. Dahası, binalarda toprak kullanımı tonoz ve kubbelerin inşası yoluyla duvarları ve çatıları da içeriyor.
Evler, yer altı alanlarına hizmet eden yer seviyesinin altında avlularla inşa ediliyor. Rüzgar yakalayıcılar, avlular ve kalın toprak duvarlar hoş bir mikro iklim yaratıyor.
Yezd’in tarihi çekirdeği kerpiç evler, çarşılar, hamamlar, su sarnıçları, camiler, sinagoglar, Zerdüşt tapınakları ve asırlık bahçelerle doludur. İlahi bakış açısından, şehir üç dinin barışçıl bir arada yaşamasının keyfini çıkarır: İslam, Yahudilik ve Zerdüştlük.
Yezd, binlerce yıldır tarımsal ve kalıcı yerleşimlere su sağlayan çok sayıda qanata ev sahipliği yapıyor.
İnsan eliyle oyulmuş yeraltı qanat sistemi, çevredeki dağların eteklerinden aşağı akan karla beslenen akarsulara dayanmaktadır. Yazd’a en erken su temininin Sasani döneminden (MS 224 ila 651) itibaren olduğu tahmin edilmektedir.
Ancak, diğer birçoğu zaman içinde sürekli olarak onarılmış ve kullanılmıştır ve günümüze ulaşan Ab-Anbarların (geleneksel kerpiç sarnıçlar) çoğu bugün geç Safevi ve Kaçar dönemlerine kadar uzanmaktadır.
