Kavşaktaki Roma Taşları Nereye Kayboldu?

İngiltere South Shields’daki bir kavşakta 2018 yılında ortadan kaybolan Roma döneminden kalma taşların sırrı çözülüyor.

Onlarca yıldır sahil kasabası South Shields’daki sıradan görünen bir kavşak, bilenler için gurur kaynağı olmuştu.

Güney Tyneside’daki South Shields’da bulunan Mill Dam kavşağı, antik Romalılar tarafından yapıldığına inanılan bir taş koleksiyonuna ev sahipliği yapıyordu.

Ancak 2018 yılında bir gün taşlar ortadan kayboldu.

Amatör tarihçi Luan Hanratty, taşların neden çıkarıldığı ve nereye gittiği konusunda yanıtlar verilmesi çağrısında bulundu.

Taşların büyük bir iskelenin parçası olabilecek mükemmel boyutta olduğuna ve bölgedeki diğer tarihi taşlara benzediğine inanıyor.

Bay Hanratty, “Bir bakıma, umarım Romalı değillerdir, çünkü eğer öyle olsalardı ve kaybolmuşlarsa ya da moloz haline gelmişlerse, bu çok yürek parçalayıcı olurdu,” dedi.

Taşlar, 1999 yılında Kuzey Arkeoloji Grubu’nun bir haber bülteninde yer almasının ardından Tarihi Çevre Kaydı’na (HER) kaydedildi.

Makalede yazarın taşlarda “birkaç klasik Roma özelliği” gözlemlediği, bunların arasında Roma vinçlerinin ağır nesneleri kaldırmak için kullandığı Lewis deliklerinin de bulunduğu belirtiliyor.

Ancak Bay Hanratty’nin taşların akıbetine olan ilgisi, resmi kayıtların kaybolmasından dört yıl sonra güncellenmesiyle yeniden canlandı.

“HER’in, taşların artık kaybolduğunu ve birilerinin bunların artık Romalı olmadığını düşündüğünü belirtecek şekilde düzenlendiğini fark ettim, oysa bunlar yıllarca Romalı olarak kabul edilmişti,” dedi.

Peki kayıtlar neden değiştirildi?

Tyne and Wear arkeoloji görevlisi Rachel Grahame, bazı cevaplar sağlayabileceğini düşünüyor.

Bayan Grahame, taşların fotoğraflarını inceledikten ve bunlarda “Roma’ya özgü hiçbir şey” olmadığını gördükten sonra kayıtları güncelleyen kişiydi.

“Döner kavşağın, İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde, batıda yoğun bir sanayi bölgesinin hemen yanına inşa edildiği anlaşılıyor” dedi.

“Ocaklardan ve yıkılan Viktorya dönemi binalarından çıkarılan büyük taşlar, 20. yüzyılın sonlarında kamusal alanlarda dekoratif bir unsur olarak yeniden kullanıldı.”

Lewis deliklerinin varlığının taşların Romalı olduğunu kanıtlamadığını, o tarihten beri aynı tekniğin kullanıldığını da sözlerine ekledi.

Grahame ayrıca 2018 tarihli bir arkeolojik raporun taşların neden kaldırıldığını açıklayabileceğine inanıyor.

“Raporda, döner kavşağa yeni bir güç kaynağı yerleştirildiği söyleniyor, dolayısıyla kablo kanalını yerleştirmek için taşları söküp daha sonra attıklarını tahmin ediyorum” dedi.

Ancak Bayan Grahame’in cevaplayamadığı bir soru var: Taşlar şimdi nerede?

Ya da Bay Hanratty’nin dediği gibi: “Bunlar birinin bahçesinde mi son buldu?”

Eğer öyleyse, yeni sahiplerinin zannettiği kadar ilgi çekici olmayabilirler.

Kaynak: 
BBC